Fort Bema
Maciej Piekarski, publicysta i varsavianista:
Rano zbudziły nas dalekie detonacje i wycie syren na alarm. Ponieważ w sierpniu kilkakrotnie były tzw. próbne alarmy, teraz nie zrobiło to na nas większego wrażenia. Wygramoliliśmy się z łóżek i na rozkaz mamy poszliśmy do łazienki. Siedzieliśmy w wannie, troskliwie szorowani przez mamę, gdy znów zawyły syreny na alarm i nastąpiły serie potężnych wybuchów. Dom [przy ulicy Morszyńskiej 5, okolice Fortu Czerniaków] zatrząsł się lekko w posadach. Zdenerwowana mama ostro wycierała mnie ręcznikiem, gdy wpadł dziadek. „Wojna! Niemcy bez wypowiedzenia przekroczyli granicę na całej długości! Zaatakowali Westerplatte! Bombardują Warszawę! Radio przed chwilą nadało orędzie prezydenta!” — wykrzyknął. […] Nad miastem rozszalał się ogień zenitówek. Przez okno w gabinecie dziadka widać było, jak na bezchmurnym niebie raz po raz wykwitają obłoczki szarego dymu. Od strony mostu Poniatowskiego ukazywały się na niebie srebrne sylwetki samolotów, których ciężkie dudnienie słychać było bardzo wyraźnie wśród łoskotu zenitówek i huku eksplodujących bomb. […] Nagle stało się coś strasznego. Przejmujący do szpiku kości świst i potężny huk wstrząsnął powietrzem, za nim drugi huk i trzeci. Dom zakołysał się gwałtownie. Zdawało mi się, że ściana korytarza jakby się wygięła. Równocześnie za oknem dostrzegliśmy olbrzymi słup czarnego dymu: „Bomby!”.
Maciej Piekarski, Tak zapamiętałem, Warszawa 1979.
W pierwszym dniu wojny bombardowano obiekty strategiczne - lotniska i magazyny broni, które mieściły się często w fortach na obrzeżach Warszawy, jak fort Czerniakowski czy fort Bema widoczny na zdjęciu.
Fotografia
Bombardowanie Fortu Bema 1 września 1939.Foto: Jan Ryś, Archiwum Fundacji Warszawa1939.pl, wolna licencja (CC-BY - Uznanie autorstwa 3.0 Polska)
Mapa
1939 2019Materiały dodatkowe
-
MP3Komunikat o wybuchu wojny 01.09.1939
-
JPGOrędzie Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z 1 września 1939 r.
-
PNGOdezwa Obozu Zjednoczenia Narodowego z 01.09.1939
-
PDFEdward Rydz-Śmigły, Wódz Naczelny, w apelu do żołnierzy Wojska Polskiego
-
PDFWojciech Wasiutyński - poranek w redakcji dziennika
-
PDFABC Nowiny codzienne z 1 września
-
PDFAndrás Hory, dyplomata węgierski - pierwsze bombardowanie
-
PDFAnna Jachnina - pierwszy nalot
-
PDFArchiwum Ringelbluma - dezorientacja
-
PDFDobry Wieczór! Kurier Czerwony z 1 września 1939 r.
-
PDFKurjer Warszawski z 1 września 1939 – wydanie poranne
-
PDFKurjer Warszawski z 1 września 1939 r. – wydanie wieczorne
-
PDFAmbasador Francji o sytuacji międzynarodowej
-
PDFMaria Pawlikowska-Jasnorzewska - pierwsze wrażenia
-
PDFStefan Radliński - Bombardowanie Fortu Bema
-
PDFZe wspomnień Stanisława Jankowskiego ps. Agaton
-
PDFWładysław Szpilman - wrażenia pierwszego dnia
-
PDFWarszawski Dziennik Narodowy, R. 5, 1939, nr 241B z 1 września 1939 r.
-
PDFWojdysławski o wybuchu wojny
-
MP3Krystyna Domańska
-
MP3Michał Fertak
-
MP3Janusz Jarzęcki
-
MP3Andrzej Kotarski
-
MP3Ewa Nadachowska
-
MP3Nikiel Schuch
-
JPGReklama filmu "Biała kawalkada"
-
JPGReklama filmu "Honolulu"
-
JPGLotnictwo niemieckie
-
JPGSamoloty niemieckie nad Polską, wrzesień 1939
-
JPGSamolot niemiecki podczas startu
-
JPGSamolot niemiecki
-
JPGBomby zrzucane z niemieckich samolotów
-
JPGBombardowanie Fortu Bema
-
JPGPolski lotnik w pierwszych walkach powietrznych - artykuł
-
JPGSamolot niemiecki